روان درمانی رفتاری – شناختی
روان درمانی رفتاری – شناختی چیست ؟
روان درمانی رفتاری – شناختی یک روی کرد از انواع روان درمانی است . در این روی کرد برای تغییر خُلق و رفتار های افراد مراجعه کننده ، الگو های فکری آن ها تعدیل می شود . ایده ی اصلی این روی کرد این است که احساس های منفی و رفتار های خود تخریبیِ نا سالم در نتیجه ی افکار یا باور های تحریف شده ایجاد شده اند ، نه نیرو های نا هشیار گذشته . روان درمانی رفتاری – شناختی ترکیبی از روان درمانی شناختی و روان درمانی رفتاری است . روان درمانی شناختی بر افکار و خلق تمرکز می کند ، روان درمانی رفتاری هم اعمال و رفتار ها را هدف کار خود قرار می دهد . روان درمان گری که روی کرد ترکیبی روان درمانی رفتاری – شناختی را انتخاب کرده است ، باید در موقعیت ساختار یافته کار کند ، او به دنبال شناسایی الگو های منفی افکار و پاسخ های رفتاری در مواجهه با موقعیت های چالش بر انگیز می باشد .
در این روی کرد ، شیوه های متوازن تر و سازنده تری به مراجعه کننده آموزش داده می شود تا او در مواجهه با موقعیت های استرس زا ، این رفتار ها را به کار گیرد . این پاسخ های جدید به فرد کمک می کنند تا رفتار یا اختلال روانی درد سر ساز را به حداقل برساند یا حتی آن را حذف کند . اصول روان درمانی رفتاری – شناختی به گونه ای طراحی شده اند که می توان آن ها را در خارج از اتاق روان درمان گر هم به کار گرفت . حتی می توان اصول این روان درمانی را در روان درمانی رفتاری – شناختی به صورت On Line هم به کار بست . در روش On Line فرد مراجعه کننده می تواند نشانه های افسردگی و اضطراب خود را به صورت On Line پی گیری نماید و آن ها را مدیریت کند .
نحوه ی اثر گذاری روان درمانی رفتاری – شناختی
روان درمانی رفتاری – شناختی روی کردی کوتاه مدت تر از روی کرد های دیگر مانند روان تحلیل گری و روان پویشی می باشد . این امکان وجود دارد که در روی کرد هایی غیر از روان درمانی رفتاری – شناختی ، چندین سال طول بکشد تا مشکل فرد مراجعه کننده تشخیص داده شود و مداوا گردد . در حالی که 10 الی 12 جلسه در روان درمانی رفتاری – شناختی برای نیل به این هدف کافی می باشد . به این صورت که موقعیت های فعلی بیمار که منجر به اختلال فسردگی می شوند ، کشف می شود . پس از آن روان درمان گر به همراه فرد مراجعه کننده به جست و وجوی الگو های فعلی تفکر یا ادراک های تحریف شده ای می پردازند که منجر به اختلال افسردگی شده است . این روی کرد از این نظر به صورت کامل با روان تحلیل گری متفاوت است . در روان تحلیل گری تاریخ چه ی زندگی فرد بررسی می شود تا منبع نا هشیار مشکل وی کشف گردد .
الگو های فکری
در روان درمانی رفتاری – شناختی گاهی اوقات ممکن است از مراجعه کننده خواسته شود که دفتر چه ای تهیه کند و روی داد های زندگی و وا کنش های خود به آن روی داد ها را ثبت نماید . روان درمان گر در تغییر دادن این واکنش ها و الگو های فکری به وی کمک خواهد کرد ، برخی از این الگو های فکری عبارت اند از :
- تفکر همه یا هیچ : داشتن نگرش مطلق به جهان ، نگاه سیاه و سفید به زندگی .
- نا دیده گرفتن روی دادهای مثبت : افرادی که این الگوی منفی را دارند ، تجارب مثبت خود را نادیده می گیرند .
- وا کنش منفی خود کار : داشتن افکار عادتی و سر زنش گرانه .
- درشت نمایی کردن یا کم اهمیت انگاری روی داد : بسیار بزرگ جلوه دادن یک روی داد یا لحظه ی خاص را .
- تعمیم افراطی : مربوط کردن نتیجه گیری از یک روی داد واحد به سایر روی داد هایی که در زندگی اتفاق می افتند .
- شخصی سازی : شخصی کردن افراطی امور یا داشتن این احساس که هر عملی به صورت خاصی به وی مربوط است .
- فیلتر ذهنی : در این الگوی منفی ، فرد جزئیات منفی روی داد را انتخاب می کند و صرفا بر آن متمرکز می شود به گونه ای که سایر واقعیت ها در دید وی محو می شوند .
روان درمان گر و مراجعه کننده با استفاده از یاد داشت های روزانه شروع به جای گزین ساختن الگو های منفی افکار با ادراک های با الگوهای سازنده تر می کنند . این جای گزین ساختن از طریق تکنیک های عملیِ متعدد انجام می گیرد :
- یاد گیری کنترل ، تعدیل افکار و وا کنش های تحریف شده
- یاد گیری ارز یابی دقیق و جامع از موقعیت ها و وا کنش های بیرونی یا رفتار هیجانی
- گفت و گوی درونی
- استفاده از خود ارز یابی برای ارائه ی پاسخ های مناسب
خود مراجعه کننده هم می تواند این مهارت های مقابله ای را به تنهایی یا با روان درمان گر تمرین کند . هم چنین مراجعه کننده می تواند این روش ها را در موقعیت های کنترل شده ی چالش بر انگیز به کار بگیرد . گزینه ی بعدی هم روان درمانی رفتاری – شناختی On Line است . در روش On Line مراجعه کننده می تواند روش های روان درمانی را به راحتی و در دفتر کار یا منزل خود تمرین کند . این روش با استفاده از برنامه ی خدمات On Line مرکز مشاوره و ارائه ی خدمات روان شناسی نوید ارائه می شود . به این صورت که روان درمان گر از طریق تلفن یا جلسه ی مشاوره ی ویدیویی با مراجعه کننده صحبت می کند و در سراسر روز از طریق برنامه ی خدمات On Line مرکز مشاوره و ارائه ی خدمات روان شناسی نوید با وی در ارتباط می ماند .
منبع :
روی خط بهداشت
فرم در خواست ترجمه ء متون تخصصی روان شناسی و مشاوره